Een speelse leerervaring die voor iedereen werkt? Moeilijk, maar te doen!

Het vermijden van het ‘meh’-effect wanneer je publiek niet zo uniform is als het lijkt.

Stel, je wilt een leerervaring creëren voor een specifieke doelgroep. Bijvoorbeeld:

• Tieners

• Nieuwe medewerkers

• Leraren

• Zorgprofessionals

Lijkt me duidelijk genoeg, toch?

Maar zodra je begint met ontwerpen, merk je iets vreemds. Wat aanvoelde als een specifieke doelgroep... begint uiteen te vallen in allerlei verschillende subgroepen.

13-jarigen zijn totaal anders dan 15-jarigen. Stille introverten worden overstemd door luidruchtige extraverten. Leraren variëren van speelse, open-minded vernieuwers tot spreadsheetfanaten die het spel liever overslaan.

Opeens voelt je ‘one size fits all’-ervaring als een wankel compromis.

Klinkt dat bekend?

Waarom dit vaker gebeurt dan we verwachten

We houden ervan om doelgroepen in nette vakjes te verdelen. Maar echte mensen zitten niet zo stil. Zelfs binnen een ‘smalle’ groep kunnen de verschillen in persoonlijkheid, motivatie, leerstijl en sociaal comfort enorm zijn.

Sterker nog, sommige van de moeilijkste groepen om voor te ontwerpen, zijn juist de groepen die op het eerste gezicht homogeen lijken.

En dat is waar speels leren kan schitteren. Tenminste, als je er met zorg voor ontwerpt.

Veelvoorkomende valkuilen bij het ontwerpen voor groepen die op elkaar lijken

• Ervan uitgaan dat één toon of stijl bij iedereen aanslaat

• Richten op het midden en de randen verliezen

• Het veilig en eenvoudig maken, maar niet spannend of persoonlijk

Het resultaat is een leerervaring die technisch gezien prima is... maar emotioneel vlak. Het soort waarbij mensen zeggen "ja, het was oké" en er daarna nooit meer over beginnen. Of je krijgt misschien zelfs HET cliché antwoord: "Het was een beetje saai".

Zo maak je het voor meer mensen betekenisvol

Hier volgen een aantal nuttige strategieën, of je nu met een zichtbaar breed publiek werkt of juist met een misleidend smal publiek.

1. Ontwerp in lagen, niet in een one-size-fits-all-concept

Bekijk je leerervaring als een ui. Creëer een duidelijke, eenvoudige kern die voor iedereen toegankelijk is, maar zorg voor optionele lagen van complexiteit of uitdaging.

Voorbeeld: Bij een kaartactiviteit kun je alternatieve sets ontwerpen voor verschillende leesniveaus, leeftijden of thema's. Zelfs subtiele aanpassingen kunnen mensen het gevoel geven van: "Ah, dit is voor mij gemaakt."

Dit kost extra tijd, maar kan het verschil maken tussen beleefd deelnemen en echt contact .

2. Gebruik rollen om verschillende soorten spelers uit te nodigen

Niet iedereen wil leidinggeven, oplossen, praten of grappen maken.

Geef deelnemers verschillende rollen of opties binnen dezelfde activiteit. Sommigen zijn de bouwers. Anderen de verhalenvertellers. Sommigen de reflectoren.

Rollen geven mensen de mogelijkheid om op een voor hen natuurlijke manier aanwezig te zijn. En je krijgt meer variatie in deelname zonder dat je vijf verschillende activiteiten nodig hebt.

3. Groepeer doelbewust, niet willekeurig

Groepeer mensen (indien mogelijk) op basis van mindset, leeftijd, rol of vertrouwdheid. Lukt dat niet, creëer dan manieren waarop mensen zelf kunnen kiezen voor ervaringen die bij hen passen.

Voorbeeld: Laat deelnemers kiezen uit verschillende uitdagingen of startpunten. Of geef ze kaarten met uitdagingen die passen bij verschillende niveaus van comfort.

4. Spreek met meerdere soorten spelers

Gebruik Bartle's Player Types als check-in:

• 🎯 Achievers willen iets bereiken

• 👥 Socialisers willen verbinding maken

• 🤠 Explorers willen ontdekken

• ⚡ Killers willen een stempel drukken

*Killers klinkt agressiever dan het in werkelijkheid is! Bartle's woordkeuze, niet die van mij.

Als je ervaring slechts één of twee typen mensen aanspreekt, zullen sommige mensen afdwalen. Bied een interessante mix met bijvoorbeeld doelen, verrassingen, samenwerking en consequenties, en je krijgt een bredere groep mensen mee.

5. Vraag: wie zou er stilletjes kunnen afhaken?

Deze vraag stellen we ons in elke ontwerpsessie. Wie in deze groep voelt zich misschien niet gezien? Wie denkt misschien: "Dit is niet echt iets voor mij"?

En dan: Wat kunnen we veranderen om ze op een vriendelijke manier uit te nodigen?

Soms betekent dat het thema veranderen. Soms betekent het keuzes bieden. Soms betekent het gewoon een warme taal gebruiken in plaats van een zakelijke.

Echte inclusiviteit is subtiel

Het gaat niet alleen om toegankelijkheid of demografische verschillen. Het gaat erom te erkennen dat zelfs 'gelijke' mensen zich voordoen met verschillende energie, geschiedenis en behoeften. Spelen biedt daar ruimte voor, zolang we het maar niet te strikt vastleggen.

Streef dus niet naar iets dat ‘gemiddeld werkt’.

Ontwerp iets flexibels. Uitnodigend. Gelaagd. Iets waar verschillende soorten mensen om verschillende redenen blij van worden.

---

Heb je hulp nodig bij het ontwerpen voor een mooi, rommelig publiek?

Wij doen dit voortdurend: van een onboarding bordspel voor nieuwe medewerkers tot 3D exploratiegame voor tieners in residentiële zorg .

Als je wilt dat jouw leerervaring meer dan alleen 'gemiddeld' is, dan helpen we je graag.

📅 Boek een gratis consult van 30 minuten

🎲 bekijk onze speelse leerervaringen